Door Jumi van der Velde

Als Bachatera is het mij opgevallen dat Bachata op reguliere salsafeesten in Nederland vaak in een aparte (en meestal een wat donkere en kleinere) zaal wordt gedanst. Mede hierdoor komt het wellicht dat Bachata in Nederland voor sommige dames een wat dubieuze dans is. Naast de verschillende Bachata stijlen (romantica, dominicana of moderna), kun je vrij technisch (en met de nodige afstand tussen de danspartners), of zeer intiem dansen. En natuurlijk zitten hier nog een aantal gradaties tussen.

Eén van de uitdagingen van het Bachata-dansen is dan ook het vinden van de juiste afstand tot je danspartner, omdat in principe van alles mogelijk is. Een intieme Bachata met de juiste persoon kan je in hogere sferen brengen, maar je wil misschien niet met iedereen intiem dansen. Om vervelende misverstanden te voorkomen is duidelijke( non-verbale) communicatie erg belangrijk. Temeer door het bestaan van de “ongeschreven regel” in Nederland om in principe geen (eerste) dans te weigeren. Toch ging ik twijfelen aan deze ongeschreven regel, nadat ik op één avond de volgende taferelen had meegemaakt: een man waarvan de opwinding in zijn broek voelbaar was en zijn handen een eigen leven gingen leiden, een oude man, die de gehele dans in mijn nek zat te hijgen (het kan zijn ontoereikende uithoudingsvermogen zijn geweest, maar dat betwijfel ik) en een man , die wegliep met de opmerking “ik krijg het warm van je”. Kennelijk deed ik als “beginnende bachatera” iets fout. Daarom besloot ik op onderzoek uit te gaan. Ik ging naar de Dominicaanse Republiek (het geboorteland van de Bachata) om de non-verbale communicatie van de locals “te leren”. In deze blog heb ik een aantal tips op een rij gezet.

Bachata kan op veel manieren worden gedanst

Hoe hou je iemand op afstand?
De linkerhand van de vrouw is bepalend voor de nabijheid van de man. Als de dame haar linkerhand op het schouderblad van de man plaatst, dan krijgt hij meer bewegingsvrijheid en mogelijheid tot toenadering. Door haar gebogen elleboog kan hij dichterbij komen. Plaatst ze haar linkerhand op de schouder van de heer, en zeker aan de voorkant van de schouder, dan is er (bijna) geen mogelijkheid meer om ‘close’ te dansen. Haar elleboog blijft namelijk gestrekt, waardoor hij niet dichtbij komt. Ze kan dit nog versterken door spanning op haar vingertoppen te zetten en de man ‘vriendelijk (weg)te duwen’ aan de voorkant van zijn schouder. Dit kan ze overigens ook tijdens de dans doen, want de vrouw bepaalt ten alle tijden de nabijheid van de man. Ook mannen kunnen de dame op afstand houden door haar tijdens het dansen (veel) figuren te laten maken. Op deze manier kan de vrouw niet dichterbij komen.

Hoe zoek je toenadering?
Dit gebeurt vaak door het inzetten van draaien. Hoe hoger de man de rechterhand van de dame houdt, hoe minder ruimte er tussen hem en de dame ontstaat. Als hij zijn rechterhand direct na de draai om haar middel plaatst en haar zo dicht mogelijk naar zich toe haalt, zorgt hij dat hij dichterbij komt. Ook kan hij vanuit de basishouding zijn linkerhand (met de rechterhand van de vrouw) naar beneden of zijwaarts houden, zodat de afstand aan de linkerkant (voor de man) kleiner wordt. Verder kan de man de (rechter)hand van de vrouw pakken en deze over zijn hoofd ‘gooien’. Hij hoopt hiermee dat haar hand op zijn schouder blijft. Mocht dit de eerste keer niet werken, dan kan dit een aantal keer herhaald worden.

Hoe laat je merken dat je de ander leuk vindt?
De meest subtiele vorm is via de vingertoppen. Door de ander “licht” in de vingers te knijpen met je duim en wijsvinger geef je een subtiel signaal dat je de ander leuk vindt. Als dat wederzijds is, dan knijpt hij/zij waarschijnlijk (iets harder) terug. Verder kun je elkaar bijvoorbeeld “omarmen”,terwijl je dicht tegen elkaar aandanst, ‘dippen’( met een kwartslag draai) en kan de vrouw haar been af en toe om de man heen doen op ‘de tik van de muziek’, zodat beide lichamen elkaar nog meer raken.

De heer kan nog een stapje verder gaan door de rechterhand van de vrouw vast te pakken en haar hand op de plek van zijn hart te leggen en haar hand daar vast te houden. Meestal doet hij dat met het nodige oogcontact. Verder kunt je zo “close” dansen, dat de (voor)hoofden en soms zelfs ook de neuzen elkaar aanraken. Vaak sluit je de ogen om te genieten van de muziek en de connectie, terwijl je af en toe oogcontact met elkaar hebt/zoekt. Hierdoor kunnen de lichamen zo dicht tegen elkaar aandansen, dat ze (bijna) één geheel worden en je het oog voor de buitenwereld verliest. Hiermee zou het oorspronkelijke doel van de Bachata: ‘enamorarse’ (verliefd worden) wel eens bereikt kunnen worden…

Heb jij nog tips voor het vinden van de juiste afstand tot je danspartner tijdens een Bachata? Hoe zorg jij dat je danspartner dichterbij komt of juist op afstand blijft? Ik hoor graag je tips, want it takes two to Bachatango.

Jumi van der Velde, cursiste bij Salsaventura, heeft tijdens haar reis naar de Dominicaanse Republiek onderzoek gedaan naar ‘de magie van Bachata’. De inspiratie voor haar blog haalt zij uit haar gesprekken en het dansen met locals. Haar speciale dank gaat uit naar Geovanny Matos voor zijn hulp en waardevolle input.